بسم الله الرحمن الرحیم
جلسه 51: تفسیر آیات 17 به بعد سوره نبأ
امام رضا (ع) می فرمایند: «فلسفه نماز جماعت آشنایی با قرآن است.»
1500 آیه قران راجع به قیامت است. این آیات سبب می شوند که ما ازگناه دوری کنیم و برای اخرت توشه برداریم.
آیه 17 سوره نبأ:«إنَّ یَومَ الفَصلِ کانَ میقاتًا»
قرارگاه انسانها روز فصل است.
فصل یعنی جدایی حق از باطل. نیکوکاران از بد کاران و یکتا پرستان ازمنحرفان در آن روز از هم جدا خواهند شد.
آیا ما در جبهه مؤمنان،صالحان یا متقین خواهیم بود؟
«یَومَ یُنفَخُ فِی الصّورِ فَتَأتونَ أفواجًا»
در دنیا ارتش ها شیپورداشتند و برای حرکت و توقف شیپور می زدند.
خداوند برای اسرافیل شیپوری آفریده که هنگامی که در آن می دمد، همه موجودات روی زمین می میرند و هنگامی که دوباره در آن بدمد، همه آنها زنده و در صحنه محشر برای حسابرسی حاضر می شوند.
در آن روز گروه گروه وارد محشر می شوید، هر گروه با امامشان وارد محشر می شوند، خودتان را آماده کنید.
«وَ سُیِّرَتِ الجِبالُ فَکانَت سَرابًا»
کوهها باعث آرامش و استحکام زمین هستند، اما در قیامت کنده می شوند....تکه تکه می شوند...مثل پشم زده شده می شوند...اینجا می فرماید: «کوهها سراب می شوند؛ یعنی از بین می روند.»
«إنَّ جَهَنَّمَ کانَت مِرصادًا»
مرصاد به معنای کمینگاه است.
«لِلطّاغینَ مَآبًا»
بازگشتگاه طاغوتها است، سرکشها وافراطی ها و کسانی که به مردم ظلم می کردند.
«لابِثینَ فیها أحقابًا»
طاغوت ها سالها در این جهنم خواهند بود.
بعضی گفتند که احقاب 40 سال است یا 60 یا 80 سال.
«لا یَذوقونَ فیها بَردًا وَ لا شَرابًا»
در جهنم نه از خنکی خبری هست نه از نوشیدنی.
«إلّا حَمیمًا وَغَسّاقًا»
حمیم به معنای آب جوش و غَسّاق یعنی چرک وخون.
«إنَّهُم کانوا لا یَرجونَ حِسابًا»
این جهنمیان عقیده ای به روز حساب نداشتند.
آیات حساب زیاد است، از جمله: «وَ کُلُّ صَغیرٍ وَ کَبیرٍ مُستَطَرٌ»؛ یعنی هر عمل کوچک وبزرگی نوشته شده است. «وَ کُلُّ شَئٍ فَعَلوهُ فِی الزُّبُرِ» وهر کاری که انجام داده اند، در کتاب نوشته شده است.
«وَ کَذَّبوا بِآیاتِنا کِذّابًا»
آیات ما را تکذیب می کردند.
داستان ما با مرگ تمام نمی شود.
«فَذوقوا فَلَن نَزیدَکُم إلّا عَذابًا»
بچشید؛ پس ما جز عذاب به شما اضافه نمی کنیم.
جهنمی ها به مالک مسؤول جهنم می گویند: «حرارت جهنم را کم کن.» خدا می فرماید: «دو برابرش کن. آنها در دنیا دین خدا وپیامبر خدا را مسخره می کردند و به پیامبر می گفتند: سَواءٌ عَلَینا أوَعَظتَ أم لَم تَکُن مِنَ الواعِظینَ، برای ما فرقی نمی کند که ما را موعظه بکنی یا نکنی.»
سرنوشت متقین
«إنَّ لِلمُتَّقینَ مَفازًا»
«مَفاز» یعنی راه نجات. امام علی (ع) هنگامی که در مسجد ضربت خوردند، فرمودند: «فُزتُ وَ رَبِّ الکَعبَةِ». متقی در برابر مسائل خود نگه دار است، هر کاری را انجام نمی دهد.
«حَدائِقَ وَ أعنابًا»
باغهای پر درخت وانواع انگور برای متقین است.
انگور فواید زیادی دارد، هم غذا است هم میوه.نشاط وشادابی در خورنده ایجاد می کند.
«وَ کَواعِبَ أترابًا»
همسران همسال یا کم سن وسال
«وَ کَأسًا دِهاقًا»
ظرفهای بلورین که نوشیدنی لبریز دارند.
«لا یَسمَعونَ فیها لَغوًا وَ لا کِذّابًا»
این نوشیدنی سبب بیهوده سخن گفتن ودروغگویی نمی شود.
«جَزاءً مِن رَبِّکَ عَطاءً حِسابًا»
پاداشی است از جانب پروردگارت، جایزه ای حساب شده.
امیر المومنین (ع) در تفسیر این آیه فرموده اند: «خداوند حسنات مؤمنان را ده تا 700 برابر می کند.»
«رَبِّ السَّمَواتِ وَ الأرضِ وَما بَینَهُمَا الرَّحمَنِ لا یَملِکونَ مِنهُ خِطابًا»
پروردگار آسمانها و زمین و ما بین آنها، وکسی نمی تواند در مقابل او اعتراضی بکند.
قیامت دادگاه عدل الهی است.
«یَومَ یَقومُ الرّوحُ وَ المَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمونَ إلّا مَن أذِنَ لَهُ الرّحمَنُ وَقالَ صَوابًا»
الرّوح بزرگ ملائکه است... إلّا مَن أذِنَ لَهُ الرَّحمَنُ ائمه هستند.....صواب به معنای سخن درست می باشد.
«ذُلِکَ الیَومُ الحَقُّ فَمَن شاءَ اتَّخَذَ إلَی رَبِّهِ مَآبًا»
آن روز تحقق یافتنی است. پس اگر می خواهید راهی برای باز گشت به سوی پروردگار پیدا کنید.
«إنّا أنذَرناکُم عذَابًا قَریبًا یَومَ یَنظُرُ المَرءُ ما قَدَّمَت یَداهُ وَ یَقولُ الکافِرُ یا لَیتَنی کُنتُ تُرابًا»
ما به شما هشدار دادیم، هرکس اعمال خود را خواهد دید. کافر می گوید که ای کاش خاک بودم.
قیامت به ما مسؤولیت می دهد، یاد قیامت سبب تربیت ما می شود.