۲۰۲۰۲.عنه عليه السلام ( ـ من كِتابٍ لَهُ إلى أهلِ البَصرَةِ ـ ) : مَع أنّي عارِفٌ لذِي الطّاعَةِ مِنكُم فَضلَهُ. و لذِي النّصيحَةِ حَقَّهُ.^۱

۲۰۲۰۳.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :حَقُّ المُستَنصِحِ أن تُؤدِّيَ إلَيهِ النَّصيحَةَ. و ليَكُنْ مَذهَبُكَ الرّحمَةَ لَهُ و الرِّفقَ بهِ. و حَقُّ النّاصِحِ أن تُلِينَ لَهُ جَناحَكَ و تُصغِيَ إلَيهِ بسَمعِكَ. فإن أتَى الصَّوابَ حَمِدتَ اللّه عَزَّ و جلَّ. و إن لَم يُوافِقْ رَحِمتَهُ. و لَم تَتَّهِمْهُ و عَلِمتَ أنّهُ أخطأ. و لَم تُؤاخِذْهُ بذلكَ إلاّ أن يكونَ مَستَحِقّا لِلتُّهمَةِ فلا تَعبَأ بشيءٍ مِن أمرِهِ على حالٍ.^۲

۳۸۱۲

عَلامَةُ النّاصِحِ

۲۰۲۰۴.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :أمّا علامَةُ النّاصِحِ فأربَعةٌ : يَقضي بالحَقِّ. و يُعطي الحَقَّ مِن نَفسِهِ. و يَرضى للنّاسِ ما يَرضاهُ لنَفسِهِ. و لا يَعتدي على أحَدٍ.^۳

۲۰۲۰۵.الإمامُ عليٌ عليه السلام :حَسبُ المَرءِ... مِن نُصحِهِ نَهيُهُ عَمّا لا يَرضاهُ لنَفسِهِ.^۴

۲۰۲۰۲.امام على عليه السلام ( ـ در نامه اى به مردم بصره ـ ) نوشت : من ارزش آن كس از شما را كه در راه فرمانبردارى گام بردارد و حق آن كس را كه خيرخواه است مى شناسم.

۲۰۲۰۳.امام زين العابدين عليه السلام :حقّ كسى كه از تو نصيحت (مشورت) مى خواهد اين است كه او را نصيحت كنى و اين كار را با مهربانى و ملايمت انجام دهى. و حقّ كسى كه نصيحت مى كند (مشورت مى دهد) اين است كه در برابرش فروتن و ملايم باشى و به سخنش گوش بسپارى. اگر سخنى به صواب گفت خداوند عزّ و جلّ را سپاس گويى و اگر نادرست گفت، با او مهربان باشى و [به داشتن سوء نيّت ]متّهمش نگردانى با اين كه مى دانى خطا مى كند بدان مؤاخذه اش نكنى، مگر اينكه در خور اتهام و بدگمانى باشد، در اين صورت به هيچ وجه به سخنان او اعتنا مكن.

۳۸۱۲

نشانه شخص خيرخواه

۲۰۲۰۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نشانه شخص خيرخواه چهار چيز است : به حق قضاوت مى كند و از خود به ديگران حق مى دهد، براى مردم همان مى پسندد كه براى خود مى پسندد و به [حقّ ]هيچ كس دست درازى نمى كند.

۲۰۲۰۵.امام على عليه السلام :در خيرخواهى انسان همين بس كه [ديگران را ]از آنچه براى خود نمى پسندد نهى كند.

1.نهج البلاغة: الكتاب۲۹.

2.الخصال : ۵۷۰ / ۱.

3.تحف العقول : ۲۰.

4.كشف الغمّة : ۳ / ۱۳۷، ۱۳۸.