فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللّه ِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّه ِ إِنَّ اللّه َ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ».۱
الحديث :
۱۹۹۹۷.مكارم الأخلاق عن أنسٍ :كانَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله إذا فَقَدَ الرّجُلَ مِن إخوانِهِ ثَلاثَةَ أيّامٍ سألَ عَنهُ ؛ فإن كانَ غائبا دَعا لَهُ. و إن كانَ شاهِدا زارَهُ، و إن كانَ مَريضا عادَهُ.۲
(انظر) عنوان : ۱۸۱ «الرَّحم». ۱۸۲ «الرحمة».
الوالِد و الولَد : باب ۴۱۳۳.
۳۷۸۰
حَليمٌ
۱۹۹۹۸.الترغيب و الترهيب عن أنسٍ :كُنتُ أمشي مَع رسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله و علَيهِ بُردٌ نَجرانيٌّ غَليظُ الحاشِيَةِ. فأدرَكَهُ أعرابيٌّ فجَذَبَهُ بِردائهِ جَذبَةً شَديدَةً، فنَظَرتُ إلى صَفحَةِ عُنُقِ رسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله. و قَد أثّرَ بها حاشِيَةُ الرِّداءِ مِن شِدَّةِ جَذبَتِهِ. ثُمّ قالَ : يا محمّدُ، مُرْ لي من مالِ اللّه ِ الّذي عِندَكَ، فالتَفَتَ إلَيهِ فضَحِكَ ثُمّ أمَرَ لَهُ بعَطاءٍ.۳
«پس، به [بركت] رحمت الهى، با آنان نرمخو (پر مهر) شدى و اگر تندخو و سخت دل بودى، قطعا از پيرامون تو پراكنده مى شدند. پس، از آنان درگذر و برايشان آمرزش بخواه و در كار[ها ]با آنان مشورت كن و چون تصميم گرفتى، بر خدا توكّل كن؛ زيرا خداوند توكل كنندگان را دوست مى دارد».
حديث:
۱۹۹۹۷.مكارم الأخلاق ( ـ به نقل از انس ـ ) : اخلاق رسول خدا صلى الله عليه و آله چنين بود كه هرگاه يكى از اصحاب خود را سه روز نمى ديد، جوياى حالش مى شد. اگر به مسافرت رفته بود برايش دعا مى كرد و اگر در شهر بود به ديدنش مى رفت و اگر بيمار بود، از او عيادت مى كرد.
۳۷۸۰
بردبار
۱۹۹۹۸.الترغيب و الترهيب ( ـ به نقل از انس ـ ) : من با رسول خدا صلى الله عليه و آله راه مى رفتم و حضرت بُردى نجرانى با حاشيه اى زبر و درشت بر تن داشت. عربى باديه نشين از راه رسيد و رداى ايشان را محكم كشيد. من به گردن پيامبر صلى الله عليه و آله نگاه كردم ديدم حاشيه رداء، از شدّت كشيدن، روى گردن حضرت ردّ انداخته است. آن باديه نشين سپس گفت : اى محمّد! دستور بده از مال خدا كه نزد توست به من بدهند. پيامبر صلى الله عليه و آله به طرف او برگشت و خنده اى كرد و سپس دستور داد به او چيزى عطا كنند.
1.آل عمران : ۱۵۹.
2.مكارم الأخلاق : ۱ / ۵۵ / ۳۴.
3.الترغيب و الترهيب : ۳ / ۴۱۸ / ۲۰.