۳۵۹۰

ذَمُّ الاغتِرارِ بِالمَدحِ

۱۸۶۸۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أيُّها النّاسُ. اعلَموا أنّهُ ليسَ بعاقِلٍ مَنِ انزَعَجَ مِن قَولِ الزُّورِ فيهِ. و لا بحَكيمٍ مَن رَضِيَ بثَناءِ الجاهِلِ علَيهِ.^۱

۱۸۶۸۳.عنه عليه السلام :أجهَلُ النّاسِ المُغتَرُّ بقَولِ مادِحٍ مُتَمَلِّقٍ؛ يُحَسِّنُ لَهُ القَبيحَ. و يُبَغِّضُ إلَيهِ النَّصيحَ.^۲

۱۸۶۸۴.عنه عليه السلام :كَم مِن مَغرورٍ بحُسنِ القَولِ فيهِ ! كَم مِن مَفتونٍ بالثَّناءِ علَيهِ !^۳

۱۸۶۸۵.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :لا تَغتَرَّ بقَولِ الجاهِلِ و لا بمَدحِهِ فَتَكَبَّرَ و تَجَبَّرَ و تُعجَبَ بعَمَلِكَ ؛ فإنّ أفضَلَ العَمَلِ العِبادَةُ و التَّواضُعُ.^۴

(انظر) عنوان ۳۸۶ «الغرور».

۳۵۹۱

الاختِصارُ فِي المَدحِ

۱۸۶۸۶.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :حبُّ الإطراءِ و الثّناءِ يُعمي و يُصِمُّ عَنِ الدِّينِ. و يَدَعُ الدِّيارَ بَلاقِعَ.^۵

۱۸۶۸۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إذا مَدَحتَ فاختَصِرْ. إذا ذَمَمتَ فاقتَصِرْ.^۶

۳۵۹۰

نكوهش مغرور شدن از مدح ديگران

۱۸۶۸۲.امام على عليه السلام :اى مردم! بدانيد كه هر كس از سخن دروغ و ناحقّ درباره خود رنجيده شود، خردمند نيست و هر كس از مدح و ثناى نادان درباره خود خوشحال شود، حكيم نمى باشد.

۱۸۶۸۳.امام على عليه السلام :نادان ترين مردم كسى است كه فريب سخن ستايشگر چاپلوسى را بخورد كه زشت را در نظرش زيبا جلوه مى دهد و خيرخواه را منفورِ او مى سازد.

۱۸۶۸۴.امام على عليه السلام :بسا كسى كه از ستايش مردم درباره خود فريب خورد. بسا كسى كه از مدح و ثناى ديگران درباره خود فريفته شود (به فتنه درافتد).

۱۸۶۸۵.امام صادق عليه السلام :فريب سخن و مدح نادان را مخور كه در نتيجه دچار تكبّر و گردن فرازى مى شوى و به عملت مغرور مى گردى؛ زيرا بهترين عمل، عبادت و فروتنى است.

۳۵۹۱

كوتاه گويى در ستايش

۱۸۶۸۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دوست داشتن مدح و ثناى مبالغه آميز [ممدوح را] از دين كور و كر مى سازد و خانه ها را [از اهلش ]خالى مى كند.

۱۸۶۸۷.امام على عليه السلام :هرگاه ستودى مختصر كن. هرگاه نكوهيدى كوتاه كن.

1.تحف العقول : ۲۰۸.

2.غرر الحكم : ۳۲۶۲.

3.غرر الحكم : ۶۹۳۲ و ۶۹۳۱.

4.تحف العقول : ۳۰۴.

5.تنبيه الخواطر : ۲/۱۲۲.

6.غرر الحكم : ۳۹۸۳ و ۳۹۸۴.