۱۰۱۶۸.عنه عليه السلام ( ـ أيضا ـ ) : يُمسِي و هَمُّهُ الشُّكرُ. و يُصبِحُ و هَمُّهُ الذِّكرُ. يَبِيتُ حَذِرا و يُصبِحُ فَرِحا. حَذِرا لِما حُذِّرَ مِنَ الغَفلَةِ. و فَرِحا بما أصابَ مِنَ الفَضلِ و الرَّحمَةِ.۱

۱۰۱۶۹.عنه عليه السلام :إنَّ المؤمنَ لا يُصبِحُ إلاّ خائفا و إن كانَ مُحسِنا. و لا يُمسِي إلاّ خائفا و إن كانَ مُحسِنا ؛ لأنَّهُ بينَ أمرَينِ : بينَ وَقتٍ قد مَضى لا يَدرِي مَا اللّه ُ صانِعٌ بهِ. و بينَ أجَلٍ قدِ اقتَرَبَ لا يَدرِي ما يُصِيبُهُ مِنَ الهَلَكاتِ.۲

۱۰۱۷۰.عنه عليه السلام :اِعلَمُوا ـ عِبادَ اللّه ِ ـ أنَّ المؤمنَ لا يُصبِحُ و لا يُمسِي إلاّ و نَفسُهُ ظَنُونٌ عِندَهُ. فلا يَزالُ زارِيا علَيها و مُستَزِيدا لَها.۳

۲۱۳۵

الدُّعاءُ عِندَ الصَّباحِ

۱۰۱۷۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام ( ـ مِن دعاءٍ كانَ يَدعُو بهِ كثيرا ـ ) : الحَمدُ للّه ِِ الذي لَم يُصبِحْ بي مَيِّتا. و لا سَقِيما. و لا مَضروبا على عُرُوقي بِسُوءٍ. و لا مَأخوذا بِأسوَإِ عَمَلِي. و لا مَقطوعا دابِرِي. و لا مُرتَدّا عن دِينِي. و لا مُنكِرا لِرَبِّي. و لا مُستَوحِشا مِن إيمانِي. و لا مُلتَبِسا عَقلِي.۴

۱۰۱۶۸.امام على عليه السلام ( ـ نيز در توصيف پرهيزگاران ـ ) فرمود : شب را مى آغازد در حالى كه همّ او شكرگزارى حق است و روز را آغاز مى كند در حالى كه همّ و غمش ياد خداست. شب را با ترس مى گذراند و روز را با شادمانى ؛ ترس از غفلت خويش كه از آن برحذر داشته شده است و شادمانى به سبب فضل و رحمت خدا كه شامل حال او شده است.

۱۰۱۶۹.امام على عليه السلام :مؤمن صبح خود را نمى آغازد. مگر آن كه ترسان است هرچند نيكوكار باشد و شب خود را آغاز نمى كند مگر اين كه بيمناك است گر چه كارهاى نيك كرده باشد ؛ زيرا او ميان دو امر قرار دارد : زمانى كه گذشته است و نمى داند خدا با او چه مى كند، و اجلى كه نزديك است و نمى داند چه مسائل مهلكى دامن او را خواهد گرفت.

۱۰۱۷۰.امام على عليه السلام :بدانيد ـ اى بندگان خدا! ـ كه مؤمن شب را به روز و روز را به شب نمى رساند مگر آن كه به نفْس خود بدگمان است. از اين رو. پيوسته بر آن خُرده مى گيرد و عملِ بيشتر از او مى طلبد.

۲۱۳۵

دعاى بامدادان

۱۰۱۷۱.امام على عليه السلام ( ـ در دعايى كه بسيار مى خواند ـ ) مى گفت : ستايش خدايى را كه شبم را به صبح رسانده در حالى كه نه مُرده ام و نه بيمارم و نه رگهايم دچار آفت و بدى است و نه گرفتار كيفر بدترين اعمال خويشم. و نه بى فرزندم و نه از دين برگشته و نه منكر پروردگارم و نه گريزان از ايمان و نه عقلم آشفته است.


1.. نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۳.

2.الأمالي للطوسي : ۲۰۸/۳۵۷.

3.نهج البلاغة : الخطبة ۱۷۶.

4.نهج البلاغة : الخطبة ۲۱۵. انظر تمام الدعاء.