۹۱۰

حَقُّ المُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ

۴۳۱۵.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :حقُّ المسلمِ على المسلمِ سِتٌّ : إذا لَقِيتَهُ فسَلِّمْ علَيهِ. و إذا دَعاكَ فأجِبْهُ. و إذا اسْتَنْصَحَكَ فانْصَحْ لَهُ. و إذا عَطَسَ فحَمِدَ اللّه َ فشَمِّتْهُ. و إذا مَرِضَ فعُدْهُ. و إذا ماتَ فاتّبِعْهُ^۱.^۲

۴۳۱۶.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :و أمّا حقُّ أخيكَ فأنْ تَعلَمَ أنَّهُ يَدُكَ و عِزُّكَ و قُوّتُكَ. فلاَ تتّخِذْهُ سِلاحا على مَعصيَةِ اللّه ِ. و لا عُدّةً للظُّلمِ لخلقِ اللّه ِ. و لا تَدَعْ نُصْرتَهُ على عَدُوّهِ و النَّصيحَةَ لَهُ. فإنْ أطاعَ اللّه َ و إلاّ فلْيَكُنِ اللّه ُ أكْرَمَ علَيكَ مِنهُ.^۳

۴۳۱۷.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :مِن حقِّ المؤمنِ على أخيهِ المؤمنِ أن يُشْبِعَ جَوْعَتَهُ. و يُواريَ عَورَتَهُ. و يُفرِّجَ عَنهُ كُرْبَتهُ. و يَقْضيَ دَيْنَهُ. فإذا ماتَ خَلَفَهُ في أهلِهِ و ولدِهِ.^۴

۴۳۱۸.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :حقُّ المسلمِ على المسلمِ أنْ لا يَشبَعَ و يَجوعَ أخوهُ. و لا يَروى و يَعْطَشَ أخوهُ. و لا يَكْتَسي و يَعْرى أخوهُ.^۵

۹۱۰

حقوق مؤمنان بر يكديگر

۴۳۱۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مسلمان را بر مسلمان شش حقّ است: هرگاه با وى رو به رو شدى سلام كن. هر گاه تو را دعوت كرد اجابتش كن. اگر از تو راهنمايى خواست او را راهنمايى كن. هرگاه عطسه كرد و الحمد للّه گفت به او «يَرْحَمُكَ اللّه » بگو، اگر بيمار شد به عيادتش برو و چون درگذشت در تشييع جنازه اش شركت كن.

۴۳۱۶.امام زين العابدين عليه السلام :حقّ برادرت اين است كه بدانى او دست تو و عزت تو و نيروى توست. پس مبادا او را حربه اى براى نافرمانى خدا، و پشتوانه اى براى ستم كردن به بندگان خدا قرار دهى ؛ از يارى رساندن او در برابر دشمنش و خيرخواهى براى او فروگذار مباش ؛ اگر فرمانبردار خدا بود چه بهتر، و گرنه بايد خداوند نزد تو گراميتر از او باشد.

۴۳۱۷.امام باقر عليه السلام :از حقوق مؤمن بر مؤمن اين است كه گرسنگى او را بزدايد. بدن برهنه اش را بپوشاند. اندوهش را برطرف سازد، قرضش را بپردازد و پس از مرگش به زن و فرزندان او رسيدگى كند.

۴۳۱۸.امام صادق عليه السلام :حقّ مسلمان بر مسلمان اين است كه تا برادرش گرسنه است، او سير و پُر نخورد و تا برادرش تشنه است، او سيراب نگردد و تا برادرش برهنه است، او خود را نپوشاند.

1.كنز العمّال :۲۴۷۷۱؛ الكافي:۲/۱۷۱/۶مثل ما في المتن معنىً.

2.و الأحاديث في معناه كثيرة. (انظر) كنز العمّال : ۹ / ۲۸،۲۹.

3.الخصال : ۵۶۸/۱.

4.الكافي : ۲/۱۶۹/۱.

5.الكافي : ۲/۱۷۰/۵.