است.
حكمت از نگاه قرآن و حديث، عبارت است از: مقدّمات محكم و استوار علمى، عملى و روانى براى نيل به مقصد والاى انسانيت، و آنچه در احاديث اسلامى در تفسير حكمت آورده‏اند، در واقع، مصداقى از مصاديق اين تعريف كلّى است.

اقسام حكمت‏

حكمت به سه نوع تقسيم مى‏شود: حكمت علمى، حكمت عملى، و حكمت حقيقى.

الف - حكمت علمى‏

مقصود از حكمت علمى، مطلق معارفى است كه براى صعود به مقام انسان كامل، ضرورى است.

ب - حكمت عملى‏

حكمت عملى، برنامه عملىِ رسيدن به مرتبه انسان كامل است. احاديثى كه حكمت را به فرمانبرى از خداوند متعال، مدارا با مردم، دورى از گناهان، و اجتناب از نيرنگ تفسير كرده‏اند، به اين نوع از حكمت، اشاره دارند.

ج - حكمت حقيقى‏

حكمت حقيقى، نورانيت و بصيرتى است كه در نتيجه به كار بستن حكمت عملى در زندگى براى انسان حاصل مى‏گردد. در واقع، حكمت علمى، مقدّمه حكمت عملى، و حكمت عملى، سرآغاز حكمت حقيقى است و تا انسان، بدين پايه از حكمت نرسيده، حكيم حقيقى نيست، هر چند بزرگ‏ترين استاد حكمت باشد.۱
بر اين اساس، هر كس داخل عرصه معنوى اسلام يعنى قرآن شود، از نورانيت حكمت علمى، عملى و حقيقى بهره‏مند مى‏گردد و به تعبير قرآن، «خير فراوان»


1.براى توضيح بيشتر، ر.ك: دانش نامه عقايد اسلامى : ج ۲ ص ۳۶۰ - ۳۶۵.