۴۵.الأمالى للطوسى :بَسْطَةً فِى الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ)^۱.^۲

ترجمه حديث ۴۴

حضرت عبد العظيم عليه السلام : به امام جواد عليه السلام گفتم : اى فرزند پيامبر خدا! از پدرانت براى من حديثى روايت فرما....
فرمود : «پدرم از جدّم، از پدرانش نقل نمود كه امير مؤمنان عليه السلام فرمود : ارزش هر انسان به اندازه‏اى است كه نيك مى‏داند (/نيك انجام مى‏دهد)».

ترجمه حديث ۴۵

حضرت عبد العظيم عليه السلام - به نقل از امام جواد، از پدرانش عليهم السلام - : على بن ابى طالب عليه السلام فرمود: «چهار سخن گفته‏ام كه خداوند، مرا در قرآن تأييد فرموده است.... من گفته‏ام : ارزش هر انسان به اندازه دانش و هنر اوست. و خداوند در داستان طالوت مى‏فرمايد : (در حقيقت. خدا او را بر شما برترى داده و او را در دانش و نيروى بدن بر شما برترى بخشيده است) ».

شرح‏

بزرگان علم و ادب در تبيين اهمّيت و ارزش اين حديث. فراوان سخن گفته‏اند.
خليل بن احمد فراهيدى مى‏گويد :
أحَثُّ كَلِمَةٍ فى طَلَبِ العِلمِ.^۳
اين سخن، تشويق كننده‏ترين كلام، در تحصيل علم است.
سيّد رضى مى‏گويد :
و هذِهِ الكَلِمةُ الّتى لا تُصابُ لَها قيمةٌ. و لا توزَنُ بِها حِكمةٌ. و لا تُقرَنُ إلَيها كَلِمَةٌ.^۴
اين، سخنى است كه نمى‏توان ارزشى براى آن تعيين كرد و حكمتى را هم‏وزن آن

1.البقرة: ۲۴۷.

2.الأمالى. طوسى : ص ۴۹۴ ح ۱۰۸۲. بحار الأنوار : ج ۱ ص ۱۶۵ ح ۵.

3.بحار الأنوار : ج ۱ ص ۱۶۶.

4.نهج البلاغة. ذيل حكمت ۸۱.