پرواز نزدیک فضاپیما «افق‌های نو، New Horizons» از کنار پلوتو اطلاعات جدیدی را از این سیاره‌ی کوتوله در اختیار ما قرار داد که برخی از آن‌ها بسیار غافل‌گیرکننده بودند و با دانسته‌های پیشین ما از این کوتوله‌ی دورافتاده‌ی منظومه‌ی شمسی متفاوت بود. در ادامه به برخی از جذاب‌ترین یافتههای افق‌های نو از این پرواز نزدیک اشاره کرده‌ایم.
۱-پلوتو بزرگ‌تر از آن‌چیزی است که فکر می‌کردیم
قطر پلوتو در یافتههای اخیر فضاپیمای افق‌های نو حدود ۲۳۷۰ کیلومتر مربع اندازه‌گیری شده است که از رقم پیشین بزرگ‌تر است. با این تفاسیر، اندازه‌ی این کُره حدود دو‌سوم اندازه‌ی قمر زمین است و مساحت آن را می‌توان تقریباً هم اندازه‌ی روسیه دانست. این یافته از این رو پراهمیت است که می‌توان نتیجه گرفت که پلوتو کم‌چگال‌تر از آن چیزی است که انتظار می‌رفت که خود نشان می‌دهد این کوتوله بیشتر از یخ و کم‌تر از سنگ تشکیل شده است.
۲-بخش‌هایی از پلوتو خالی از هرگونه گودال است
شکل قلب‌مانند واضحی که روی پلوتو دیده می‌شود یکی از مناطق صاف و بدون گودال است. این منطقه‌ی قلب‌مانند، «تامبا، Tombaugh» نام دارد. سطوح قدیمی موجود در منظومه‌ی شمسی مانند ماه مملو از گودال‌‌های گوناگون است که قدمت آن‌ها به حدود ۴/۶ میلیارد سال پیش برمی‌گردد. تصور می‌شد که سطح پلوتو هم قدیمی باشد اما ناحیه‌ی تامبا، ۱۰۰ میلیون سال بیشتر، سن ندارد که در اصطلاحات زمین‌شناسی، ناحیه‌ای جوان محسوب می‌شود.
۳-منبع گرمای درونی پلوتو، رازآلود است
پلوتو برای این‌که بتواند گودال‌ها را هموار کند باید به اندازه‌ی کافی گرمای داخلی داشته باشد. این گرما باعث ذوب شدن و هموار شدن سطوح می‌شود. اما این که منبع این گرما کجاست همچنان سر به مهر باقی مانده است. تصور می‌شد که پلوتو کوچک‌تر از آن باشد که بتواند گرما رادیواکتیوی تولید کند یا این‌که هیچ کُره‌ی بزرگ‌تری هم درکنارش وجود ندارد که فشرده‌اش کرده باشد و سبب ایجاد انرژی کشندی شود؛ مانند آن‌چه که میان مشتری و قمرهایش، اروپا یا یو در حال رخ دادن است. به هر حال، چیزی باعث شده است تا پلوتو از منظر زمین‌شناسی فعّال باشد. این بزرگ‌ترین معمایی است که از ملاقات نزدیک افق‌های نو با پلوتو ایجاد شده است. پیدا کردن پاسخ این معما مفاهیم غافلگیرکننده‌ای را درباره‌ی زمین‌شناسی سیارات روشن خواهد کرد.
۴-جوّ پلوتو در حال ناپدید شدن است
امواج رادیویی که از زمین مخابره شده‌اند از جوّ نازک پلوتو عبور کردند و با ابزارهای علمی افق‌های نو آشکار شدند. داده‌های این فضاپیما نشان دادند که فشار حدود یک-صدهزارم فشار جوّ زمین در سطح دریاست. این مقدار فشار بسیار کم‌تر از حد انتظار بود و نشان می‌دهد که مادامی که پلوتو از خورشید دور می‌شود جوّ آن تا سطح‌اش به سرعت یخ می‌زند.
۵-دانشمندان همچنان چیزهای گوناگون را به یاد نام‌های داستان ارباب حلقه‌ها نام‌گذاری می‌کنند
در همان ابتدای پخش سری فیلم‌های جذاب ارباب حلقه‌ها بسیاری در دنیای علم از نام‌های شخصیت‌های داستان فیلم استفاده کردند. از جمله گروهی از کامپیوترهایی که به نام «گندلاف» شهرت یافته بودند. ناسا هم چنین می‌کند. به محضی که آن‌ها متوجه ناحیه‌ای تیره در نزدیکی قطب شارون (کارن)، قمر پلوتو، شدند نام آن را «موردور» گذاشتند؛ موردور نام ناحیه‌ای آتشفشانی و تاریک در فیلم ارباب حلقه‌هاست.
۶-ارتفاع برخی از کوههای پلوتو به ۳/۵ کیلومتر می‌رسد
در جنوب ناحیه‌ی تامبا، کوه‌هایی وجود دارد که به یاد تنزینک نورگی، کوههای نورگی نامیده شده‌اند. نورگی به همراه ادموند هیلاری نخستین افرادی بودند که موفق به فتح قله‌ی اورست شدند. کوههای پلوتو احتمالاً کاملاً خاکی نباشند بلکه از سنگ‌های یخ‌آب تشکیل شده‌اند. همچنان معلوم نیست که این کوه‌ها به‌علّت چه نیروی زمین‌شناختی سر از زمین درآورد‌ه‌اند؛ کوههای که با کوههای خاکی زمین مقایسه‌پذیرند. یک سری رشته‌کوه با ارتفاع کم‌تری در پلوتو شناسایی شده است که آن را به یاد ادموند هیلاری نام‌گذاری کرده‌اند.
۷-سطح پلوتو شبیه به شیر جوشان است
در منطقه‌ی تامبا ناحیه‌ی صافی وجود دارد به نام «دشت اسپوتنیک» که به یاد نخستین ماهواره‌ی روسی که در سال ۱۹۵۷ پرتاب شد نام‌گذاری شده است. بیشتر بخش‌های این ناحیه، به شکل بلوکی از یکدیگر جدا شده‌اند. طول هر یک از این بلوک‌ها حدود ۱۹ کیلومتر است. این بلوک‌ها شبیه به حباب‌های همرفتی روی سطح شیری است که در حال جوشیدن است. شاید در این مکان گرما از بخش داخلی پلوتو فرار کرده است، موقتاً باعث آب شدن سطح آن شده و دوباره یخ زده است و سبب شده تا طرحی ثابت در این ناحیه شکل بگیرد.
-8رنگ سرخ پلوتو محصول باران‌های مولکولی است.
در تصاویر جوّ پلوتو لایه‌های ریزگردی مشاهده شد که احتمالاً به‌علت شکسته شدن مولکول‌های متان در برخورد با پرتوهای فرابنفش خورشید شکل گرفته است. این مولکول‌ها دوباره با یکدیگر ترکیب می‌شوند و مولکول‌های پیچیده‌تری را به‌وجود می‌آورند که نهایتاً منجر به شکل‌گیری ذرات جامدی به نام «تولین» می‌شوند. این ذرات از جوّ پلوتو روی سطح آن سقوط می‌کنند. تولین باعث پدید آمدن رنگ سرخ-قهوه‌ای سطح پلوتو شده است .
۹-پلوتو دُمی شبیه به دم دنباله‌دارها دارد
پلوتو در هر ساعت حدود ۵۰۰ تن نیتروژن در فضا رها می‌کند. برای مقایسه، مریخ در هر ساعت یک تن گاز رها می‌کند. فضاپیمای افق‌های نو از میان دُم نیتروژنی این سیاره‌ی کوتوله عبور کرده است؛ دُمی که بلندای آن به بیش از ۱۰۹ هزار کیلومتر می‌رسد. ذرات باردار الکتریکی که از جانب خورشید وزیده، شکل و شمایل این دم را نقش داده است.
۱۰-پلوتو همچنان غافل‌گیرکننده خواهد بود
سرعت انتقال داده‌ها بسیار کند است؛ آن‌قدر که شاید سرعت اینترنت روستاهای دورافتاده در برابر آن سریع به نظر بیاید. در فاصله‌ی بیش از پنج میلیارد کیلومتر سرعت انتقال داده‌های فضاپیمای افق‌های نو فقط چند کیلوبایت در هر ثانیه است. در زمین، پهنای باند فیبر-اپتیکی سرعتی نزدیک به ۱۵۰٬۰۰۰ کیلوبایت در ثانیه فراهم می‌کند. با این تفاسیر، حدود ۱۶ ماه طول می‌کشد تا همه‌ی اطلاعات «پرواز نزدیک» افق‌های نو دانلود شود. بنابراین خودتان را برای تصاویر جدید و غافل‌گیری‌های تازه در ماه‌های آینده آماده کنید.
_منبع:canot.ir
